Mingalapar

ကြည်အေး ရန်ကုန်မြို့၊ လှည်းတန်းရပ်တွင် အဖ ကုန်သည် ဦးဟန်၊ အမိဒေါ်ငွေယုန်တို့မှ ၁၉၂၉ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားသည်။  အမည်ရင်း ဒေါ်ကြည်ကြည်ဖြစ်သည်။ တတိယတန်းတွင် ပညာသင်ကြားနေစဉ် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြိး ဖြစ်သောကြောင့် စစ်လွတ်ရာပြေးရသည်။ စစ်ပြီးသောအခါ ကုလားအဖိုးကြီး ကေကေမီကြ ထံတွင် အင်္ဂလိပ်စာ သင်ကြားသည်။ ကျောင်း နှစ် နှစ်မျှ နေပြီး ဆယ်တန်းစာမေးပွဲ ဖြေဆိုအောင်မြင်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ ရောက်သည်။ ဆေးပညာတတိယနှစ်တွင် ကျောင်းထွက်သည်။ ထို့နောက် ဝိဇာစာမေးပွဲကို ဖြေဆိုအောင်မြင်သည်။ နောင် ဆေးပညာ ပြန်လည်သင်ယူပြီး ဆရာဝန်ဘွဲ့ ရခဲ့သည်။ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် အင်္ဂလိပ်စာဌာနတွင် နည်းပြဆရာမအဖြစ်လည်း အမှုထမ်းဖူးသည်။     ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ဘဏ်မန်နေဂျာ ဦးတင်မြနှင့် အိမ်ထောင်ပြုသည်။ သားသမီး ၆ ဦး ထွန်းကားသည်။ ၁၉၇၂ ခု၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသို့ ထွက်ခွာသွားသည်။ ယခုအခါ အင်္ဂလန်ပြည်တောင်ပိုင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်ကာ ဆရာဝန်အဖြစ် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြုလျက်ရှိသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးအတွင်း စစ်ပြေးရင်း ကွမ်းခြံကုန်းမြို့ရှိ စာရေးဆရာကြီးများထံတွင် စာပေရေးရာမျာ း ဆည်းပူးခဲ့သည်။ တာရာမဂဇင်းတွင...

မျက်ဖြေလင်္ကာ" သူတည်းတစ်ယောက်၊ ကောင်းဖို့ရောက်မူ သူတစ်ယောက်မှာ၊ ပျက်လင့်ကာသာ ဓမ္မတာတည်း။ ရွှေအိမ်နန်းနှင့် ကြငှန်းလည်းခံ၊ မက်ပေါင်းရံလျက် ပျော်စံရိပ်ငြိမ်၊ စိမ်းစည်မကွာ မင်းချမ်းသာကား သမုဒ္နရာ၊ ရေမျက်နှာထက် ခဏတက်သည့်၊ ရေပွက်ပမာ တစ်သက်လျာတည်း။ ကြင်နာသနား၊ ငါ့မအားသတ် ယခုလွှတ်လည်း၊ မလွတ်ကြမ္မာ လူတကာတို့၊ ခန္ဓာခိုင်ကျည် အတည်မမြဲဖောက်လွှဲတတ်သည် မချွတ်စသာ သတ္တဝါတည်း။ ရှိခိုးကော်ရော်၊ ပူဇော်အကျွန် ပန်ခဲ့တုံ၏၊ ခိုက်ကြုံဝိပါက် သံသာစက်၌်၊ ကြိုက်လတ်တွန်မူ တုံ့မယူလို၊ ကြည်ညိုစိတ်သန် သခင်မွန်ကို၊ ချန်ဘိစင်စစ် အပြစ်မဲ့ရေး၊ ခွင့်လျှင်ပေး၏ သွေးသည်အနိစ္စာ၊ ငါ့ခန္ဓာတည်း။ ။ (အနန ္တသူရိယအမတ်)

တက္ကသိုလ်ဘုန်းနိုင်အထ္တုပတ္တိ ဆရာကြီးတက္ကသိုလ်ဘုန်းနိုင် ကို ရန်ကုန်တိုင်း သန်လျင်မြို့တွင် အဖ ဦးထွန်းဖေ အမိ ဒေါ် ကျင်မေ တို့က ၁၉၃၀ ပြည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၆ရက် ကြာဿပ တေး နေ့မှာ ဖွားမြင်ခဲ့ပါတယ်။ ငယ်နာမည်မှာ မောင် ဖေသိန်း ဖြစ်ပြီး အမည် ရင်းမှာ ဦးခင်မောင် တင့် ဖြစ်ပါတယ် သန်လျင် တွံ့တေး သုံးခွ မြို့ မက်ထရစ် ကျောင်းမှ ပြည်မြို့ ပေါင်းတည် အစိုးရ အထက် တန်း ကျောင်း မှာ ပညာသင်ကြားခဲ့ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓစာ ပေကို ထုံးဘို ကိုးဆောင်တွဲ ကျောင်းမှာ သင်ကြားခဲ့ပါတယ်။ ်ဆရာကြီးတက္ကသိုလ်ဘုန်းနိုင် သည် ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုနိ တက္ကသိုလ် မှာ ပညာ သင်ကြား ခဲ့ပြီး ၁၉၅၅ ခုနှစ် တွင် စိတ်ပညာနဲ့ ဝိဇ္ဇာဂုဏ်ထူး ဘွဲ့ ရခဲ့ပါတယ် ၁၉၅၉ -၆၁ ခုနှစ် တွင် အ မေ ရိကန် နိုင် ငံ New York မြို့ ကိုလံဘီယံ တက္ကသိုလ် ဘွဲ့လွန်ဌာန မှ မဟာဝိဇ္ဇာ ဘွဲ့ကို ရှိခဲ့ပါတယ် ။ ၁၉၅၅ ခုနှစ် တွင် Mandalay University စိတ်ပညာဌာန ကို စ တင် တည်ထောင် သူ ဌာနမှူး ၁၉၆၂ -၇၂ ခုနှစ် မှာ တောင်ကြီး ကောလိပ် ကျောင်းအုပ်ကြီး ၁၉၇၂ -၇၇ တွင် ပုသိမ်ဒီဂရီကောလိပ် ကျောင်းအုပ်ကြီး ၁၉၇၇ -၈၅ တွင် မော်လမြိုင် ဒီဂရီကောလိပ် ကျောင်းအုပ်ကြီး ၁၉၈၆ -် ၈၈ တွင် မော်လမြိုင် တက္ကသိုလ် ဒုတိယ ပါမေ...

ကမ္ဘာ့အကာင်းဆုံးစာကြဘ့်တိုက်များ No-7 * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ဒီတစ်ခါ နံပါတ် ၇ ချိတ်တာကတော့ ဘော့စတွန်က အများပြည်သူပိုင် စာကြည့်တိုက်ပါပဲ။ ထိုစာကြည့်တိုက်ဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ အများပြည်သူ အတွက်ဆိုပြီး ပထမဆုံး ဖွင့်လှစ်ခဲ့တာ ြဲ့ဖစ်ပါတယ်။ ၁၈၄၈ ခုနှစ်က စတင် တည်ထောင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ယခုအခါမှာတော့ စာအုပ်ပေါင်း ၂၂ သန်းကျော် ပိုင်ဆိုင်လာပြီဖြစ်တဲ့ အတွက် အမေရိကန်ရဲ့ ဒုတိယမြောက် အကြီးဆုံး ဖြစ်လာပါပြီ။ ထိုစာကြည့်တိုက်တွင် ဂျွိုဆန်(Johson) အဆောက်အအုံ နဲ့ လှပသော မက်ကင်(MacKim) အဆောက်အအုံ ဆိုပြီးနှစ်ခု ရှိပါတယ်။ မက်ကင်ဟာ သုတေသန လုပ်ငန်းနဲ့ ပြပွဲတွေအတွက် ရည်ရွယ်ထားရှိပြီး ၁၈၉၅ ခုနှစ်က ဆောက်လုပ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ (တကယ်တော့ ကျွန်တော်ပြောချင်တာက သူတို့တိုင်းပြည်တွေမှာ စာကြည့်တိုက်တွေကို ဘယ်လိုအားပေးတယ်။ စာဖတ်သူတွေကို ဘယ်လိုပံ့ပိုးပေးတယ်ဆိုတာကို မြင်စေချင်လို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ တွေလည်း စာကြည့်တိုက်တွေနဲ့ စာအုပ်တွေ ဖြည့်ဆည်းပေးဖို့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကလေးတွေ ငယ်ငယ်လေးကတည်းက စာဖတ်တဲ့ အလေ့အကျင့်ကောင်းတွေနဲ့ ကြီးပြင်းလာကြဖို့ လုပ်ဆောင်ကြရမှာ ကျွန်တော်တို့ တာဝန်ပဲ မဟုတ်လားဗျာ) မော...

ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံးကြည့်တိုက်များ No-6 * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * -* * အီတလီနိုင်ငံ၊ ဗန်းနစ်မြို့မှာရှိတဲ့ စိန့်မာ့(ခ်) အမျိုးသားစာကြည့်တိုက်ကတော့ ၁၆ရာစုဝန်းကျင်က ဗိသုကာပညာ များနဲ့ အနုပညာမြောက်စွာ ဆောက်လုပ်ထားပြီး ကမ္ဘာ့ ဂန္တဝင် လက်ရာများကို စုစည်းထားတဲ့ စာကြည့်တိုက်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ အချိန်အတော်ကြာကြာယူ ဆောက်လုပ်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၁၅၃၇ ခုနှစ်မှာ စတင်ခဲ့ပါတယ်။  ဒါပေမယ့် စာအုပ်များ စုစည်းခြင်းကိုတော့ ၁၄၆၈ ခုနှစ်ကတည်းက ကက်သလစ် ချပ်ကျောင်း အကြီးအမှူးကြီး ဘက်(စ်)စရီရွန် က သူ့ကိုယ်ပိုင် စုစည်းမှုများ ဖြစ်တဲ့ မုရင်းစာမူပေါင်း ၂၅၀နဲ့ အနုပညာလက်ရာပါင်း ၇၅၀ ကို လှူဒါန်းခဲ့ခြင်းကစခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။  ၁၆၀၃ ခုနှစ်အစောပိုင်းလောက်မှာတော့ ဗန်းနစ်မြို့ က ထုတ်ဝေတဲ့ စာအုပ်မှန်သမျှ အမျိုးသားစာကြည့်တိုက်ကို တစ်အုပ်စီ မဖြစ်မနေ ပေးရမယ့် ဥပဒေ တစ်ရပ်ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ ယနေ့ခေတ်မှာတော့ အဆိုပါ ဗန်းနစ်အမျိုးသား စာကြည့်တိုက်ဟာ သန်းပေါင်းများစွာသော စာအုပ်များ၊ မူရင်းစာမူပေါင်း ၁၃၀၀၀ ကျော်၊ ၁၅၀၅ ခုနှစ်က ထုတ်ဝေခဲ့သော စာအုပ်ပေါင်း ၂၈၈၃ အုပ် အပြင် ၁၆ ရာစု အတွင်းက စာအုပ်များ ၂၄၀၀၀ ကျော်ထားရှိပါတယ်။ (ကျွန်တော်...

ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံးကြည့်တိုက်များ No-5 * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * -* * ရောမနိုင်ငံ၊ ဗာတီကန်မြို့က ဗာတီကန် စာကြည့်တိုက်ကတော့ ကတ်သလစ် ဘာသာဝင်တွေရဲ့ အကြီးအမှူးတွေ အုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာရှိပြီး ကမ္ဘာ့ ရှေးအကျဆုံး စာကြည့်တိုက်များထဲက တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ခရစ်နှစ် ၁၄၇၅ ခုနှစ်တုန်းက ဖွင့်လှစ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပေမယ့် တကယ်တမ်းတော့ ချပ်ကျောင်း တွေ စတင်ပေါ်ပေါက်ကတည်းက တည်ရှိခဲ့တာပါ။ အဆိုပါ ကျောင်းမှာတော့ နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက ရရှိလာတဲ့ အလှူငွေတွေနဲ့ စာအုပ်များကို စုစည်းမှု ပြုလုပ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ယခုအခါမှာတော့ စာအုပ်ပေါင်း ၁ . ၁ သန်းကျော်၊ မူရင်းစာမူပေါင်း ၇၅၀၀၀ ၊ နဲ့ ၁၅၀၅ ခုနှစ်ဝန်းကျင်က ထွက်ရှိခဲ့တဲ့ စာအုပ် စာတမ်းတွေ ၈၅၀၀ ကျော်ရှိပါတယ်။ ထိုစာကြည့်တိုက်မှာ ရှေးအကျဆုံး ခရစ်ယာန်ကျမ်းစာအုပ်များနဲ့ အေဒီ ၆၀၀ ခန့်မှ ၁၅၀၀ ခန့်အတွင်း က မူရင်းစာမူတွေလည်း များစွာ ပိုင်ဆိုင်ထားပါတယ်။ မောင်တင် www.notesofreaders.blogspot.com ref; http://www.thebestcolleges.org/amazing-libraries

ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံးစာကြည့်တိုက်များ No-4 * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * နာမည်ကျော် ရေး(လ်) တက္ကသိုလ် (Yale University) က Beinecke Rare Book and Manuscript စာကြည့်တိုက်ဟာ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးလို့ သတ်မှတ်ထားကြပါတယ်။ သူ့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ အရည်အသွေးကတော့ ရှားပါးတဲ့ စာအုပ်များနဲ့ မူရင်းစာအုပ်များကို ရှာဖွေသိမ်းဆည်းခြင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ စာကြည့်တိုက်ရဲ့ အဆောက်အအုံပိုင်း ပြင်ဆင်မှုကတော့ အံမခန်းပါပဲ။ များစွာသော ထင်ရှားတဲ့ စာရေးဆရာတွေဖြစ်ကြတဲ့ Rudyard Kipling, D.H. Lawrence, Sinclair Lewis, နဲ့ Joseph Conrad တို့ရဲ့ စာအုပ်များ အထူးစုစည်းထားရှိမှုများလည်း ရှိပြန်ပါတယ်။ Beinecke စာကြည့်တိုက်ရဲ့ အလယ်ပိုင်း စာအုပ်စင်တွေထားတဲ့ဘက်ကိုတော့ မှန်နံရံကြီးတွေနဲ့ အလှဆင်ထားပြီ အလင်းရောင် တိုက်ရိုက်ထိမှုကိုကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့ မီးရောင် ဖျော့ဖျော့လေး ထွန်းထားပါတယ်။ အများပြည်သူအတွက် ဖွင့်လှစ်ထားခြင်းဖြစ်ပြီး များစွာသော ရှားပါး အဖိုးတန် စာအုပ်များနှင့် တစ်က္ဘာလုံး ၄၈ အုပ်တည်းသာ ရှိသော Gutenberg Bible (ရာစုနှစ်များစွာက စာအုပ်ဖြစ်ပြီး သတ္ထုနဲ့ပြုလုပ်ထားတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ကျွန်တော်လည်းဒီလောက်ပဲနားလည်ပါတယ်။ ပ...